Μαϊος 2010 και στα πλαίσια του 24ου Πανελλήνιου Νευρολογικού Συνέδριου, πραγματοποιείται αναπαράσταση του Όρκου του Ιπποκράτη στο Ασκληπιείο της Κω προς τιμή όλων των συμμετεχόντων ιατρών. Μια ιδανική ευκαιρία να παρουσιάσουμε το τελετουργικό της ορκωμοσίας αλλά και μια ενθύμηση στις αξίες και τις αρχές άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος που ξεδιπλώνεται μέσα από τον ιερό αυτό Όρκο.
Η εργασία αυτή είναι αφιερωμένη σε όλη την ιατρική κοινότητα.
Η αναπαράσταση του Όρκου
Αν και οι καιρικές συνθήκες ήταν ιδιαίτερα αντίξοες, τελικά έγινε δυνατή η τελετή αναπαράστασης του Όρκου του Ιπποκράτη μέσα σε ένα διψασμένο κοινό.
Οι πρώτες μελωδίες αρχίζουν να αντηχούν στο Ασκληπιείο…
Ο ουρανός αρχίζει και ανοίγει σεβόμενος το τελετουργικό.
Ο χορός προηγείται.
Ιέρεια κατεβαίνει τα σκαλοπάτια και στη συνέχεια σταματά στεκούμενη στις μύτες τρείς φορές.
Πίσω της Πανάκειας ο χορός ακολουθεί με ακρίβεια.
Συντονισμένα τα όργανα στη μουσική αλλά και στο βηματισμό.
Βότανα και όνειρα αφουγκράζονται το χαρμόσυνο ρυθμό…
Προβάλλουν Ασκληπιός η Υγεία και ο νεοφώτιστος.
Τα σκαλοπάτια του θανάτου, μιας και που μετά τον όρκο ο ιατρός μας δεν θα είναι πια ο ίδιος.
Προηγείται δέηση στους Θεούς.
Όλοι απόλυτα συγκεντρωμένοι στο δρώμενο…
Ο όρκος αρχίζει…. με την Πανάκεια και την Υγεία να ξεδιπλώνουν τις ιερές δεσμεύσεις.
Το Ασκληπιείο σείεται από τα ιερά λόγια του όρκου, και η φύση γιορτάζει τον ερχομό ενός ακόμα θεραπευτή.
O Όρκος έχει πια τυλιχτεί και κατοικεί πλέον στην καρδιά του και στις πράξεις του.
Ο όρκος έχει πια ολοκληρωθεί. Αυτό που μένει είναι η αποθανάτιση.
Ας δούμε μαζί ποια λόγια συγκίνησαν τη φύση, ποια δώρα θα προσφέρει ο νεοφώτιστος στην κοινωνία με την τήρηση του.
Για διευκόλυνσή σας, επιλέξαμε την τμηματική παρουσίαση του Όρκου με την απόδοσή του.
~~~~~~~~~~~~~~~
Ο Όρκος
~~~~~~~~~~~~~~~
Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρὸν, καὶ Ἀσκληπιὸν, καὶ Ὑγείαν, καὶ Πανάκειαν, καὶ θεοὺς πάντας τε καὶ πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσειν κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν ὅρκον τόνδε καὶ ξυγγραφὴν τήνδε.
Ἡγήσασθαι μὲν τὸν διδάξαντά με τὴν τέχνην ταύτην ἴσα γενέτῃσιν ἐμοῖσι, καὶ βίου κοινώσασθαι, καὶ χρεῶν χρηίζοντι μετάδοσιν ποιήσασθαι, καὶ γένος τὸ ἐξ ωὐτέου ἀδελφοῖς ἴσον ἐπικρινέειν ἄῤῥεσι, καὶ διδάξειν τὴν τέχνην ταύτην, ἢν χρηίζωσι μανθάνειν, ἄνευ μισθοῦ καὶ ξυγγραφῆς, παραγγελίης τε καὶ ἀκροήσιος καὶ τῆς λοιπῆς ἁπάσης μαθήσιος μετάδοσιν ποιήσασθαι υἱοῖσί τε ἐμοῖσι, καὶ τοῖσι τοῦ ἐμὲ διδάξαντος, καὶ μαθηταῖσι συγγεγραμμένοισί τε καὶ ὡρκισμένοις νόμῳ ἰητρικῷ, ἄλλῳ δὲ οὐδενί
Διαιτήμασί τε χρήσομαι ἐπ” ὠφελείῃ καμνόντων κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν, ἐπὶ δηλήσει δὲ καὶ ἀδικίῃ εἴρξειν.
Οὐ δώσω δὲ οὐδὲ φάρμακον οὐδενὶ αἰτηθεὶς θανάσιμον, οὐδὲ ὑφηγήσομαι ξυμβουλίην τοιήνδε.
Ὁμοίως δὲ οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω.
Ομοίως να μη δώσω ποτέ σε γυναίκα φάρμακο για ν΄ αποβάλει.
Ἁγνῶς δὲ καὶ ὁσίως διατηρήσω βίον τὸν ἐμὸν καὶ τέχνην τὴν ἐμήν.
Οὐ τεμέω δὲ οὐδὲ μὴν λιθιῶντας, ἐκχωρήσω δὲ ἐργάτῃσιν ἀνδράσι πρήξιος τῆσδε.
Ἐς οἰκίας δὲ ὁκόσας ἂν ἐσίω, ἐσελεύσομαι ἐπ” ὠφελείῃ καμνόντων, ἐκτὸς ἐὼν πάσης ἀδικίης ἑκουσίης καὶ φθορίης, τῆς τε ἄλλης καὶ ἀφροδισίων ἔργων ἐπί τε γυναικείων σωμάτων καὶ ἀνδρῴων, ἐλευθέρων τε καὶ δούλων.
Ἃ δ” ἂν ἐν θεραπείῃ ἢ ἴδω, ἢ ἀκούσω, ἢ καὶ ἄνευ θεραπηίης κατὰ βίον ἀνθρώπων, ἃ μὴ χρή ποτε ἐκλαλέεσθαι ἔξω, σιγήσομαι, ἄῤῥητα ἡγεύμενος εἶναι τὰ τοιαῦτα.
Ὅρκον μὲν οὖν μοι τόνδε ἐπιτελέα ποιέοντι, καὶ μὴ ξυγχέοντι, εἴη ἐπαύρασθαι καὶ βίου καὶ τέχνης δοξαζομένῳ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις ἐς τὸν αἰεὶ χρόνον. παραβαίνοντι δὲ καὶ ἐπιορκοῦντι, τἀναντία τουτέων.
~~~~~~~~~~~~~~~
Ο Όρκος αυτός δεν είναι παρά μια μύηση του νέου θεραπευτή σε μια νέα ζωή,
γεμάτη ήθος, αξίες, προσφορά και αγάπη στο συνάνθρωπο.
Παρακάτω απολαύστε μια μοναδική απαγγελία του Όρκου του Ιπποκράτη από τον Ιωάννη Στρατάκη, ο οποίος έχει επιμεληθεί την απόδοση στην «ἐρασμική». Και μην ξεγελιέστε, δεν πρόκειται για ξένη γλώσα…
Προξένησε ιδιαίτερο ενδιαφέρον η απόδοση αυτή έτσι παραθέτουμε κάποιες σχετικές λεπτομέρειες: H κύρια προσέγγιση στην προφορά της κλασικής γλώσσας πραγματοποιήθηκε από τον μεγάλο Ολλανδό λόγιο Έρασμο Το 1528 ο Έρασμος προχώρησε στη δημοσίευση του κλασικού του έργου Dialogus de recta Latini Graecique sermonis pronuntiatione «Διάλογος περί της ορθής προφοράς του Λατινικού και του Ελληνικού λόγου», το οποίο είναι γραμμένο με τη μορφή διαλόγου μεταξύ μαθητή και δασκάλου (που αλληγορικά παριστάνονται σαν λιοντάρι και αρκούδα). Ο όρος pronuntiatio erasmiana «ερασμική προφορά» (εναλλακτικώς ητακιστική προφορά) έφθασε να δηλώνει όσους αποδέχθηκαν την επιχειρηματολογία του Εράσμου. Με αφετηρία την Αγγλία, η ερασμική προφορά διαδόθηκε ευρέως στις υπόλοιπες ακαδημαϊκές κοινότητες της Ευρώπης, στη δε Ιταλία καθιερώθηκε κατά το δεύτερο μισό του 16ου αιώνα.
Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρὸν, καὶ Ἀσκληπιὸν, καὶ Ὑγείαν, καὶ Πανάκειαν, καὶ θεοὺς πάντας τε καὶ πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσειν κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν ὅρκον τόνδε καὶ ξυγγραφὴν τήνδε.
Ἡγήσασθαι μὲν τὸν διδάξαντά με τὴν τέχνην ταύτην ἴσα γενέτῃσιν ἐμοῖσι, καὶ βίου κοινώσασθαι, καὶ χρεῶν χρηίζοντι μετάδοσιν ποιήσασθαι, καὶ γένος τὸ ἐξ ωὐτέου ἀδελφοῖς ἴσον ἐπικρινέειν ἄῤῥεσι, καὶ διδάξειν τὴν τέχνην ταύτην, ἢν χρηίζωσι μανθάνειν, ἄνευ μισθοῦ καὶ ξυγγραφῆς, παραγγελίης τε καὶ ἀκροήσιος καὶ τῆς λοιπῆς ἁπάσης μαθήσιος μετάδοσιν ποιήσασθαι υἱοῖσί τε ἐμοῖσι, καὶ τοῖσι τοῦ ἐμὲ διδάξαντος, καὶ μαθηταῖσι συγγεγραμμένοισί τε καὶ ὡρκισμένοις νόμῳ ἰητρικῷ, ἄλλῳ δὲ οὐδενί.
Διαιτήμασί τε χρήσομαι ἐπ” ὠφελείῃ καμνόντων κατὰ δύναμιν καὶ κρίσιν ἐμὴν, ἐπὶ δηλήσει δὲ καὶ ἀδικίῃ εἴρξειν.
Οὐ δώσω δὲ οὐδὲ φάρμακον οὐδενὶ αἰτηθεὶς θανάσιμον, οὐδὲ ὑφηγήσομαι ξυμβουλίην τοιήνδε.
Ὁμοίως δὲ οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω.
Ἁγνῶς δὲ καὶ ὁσίως διατηρήσω βίον τὸν ἐμὸν καὶ τέχνην τὴν ἐμήν.
Οὐ τεμέω δὲ οὐδὲ μὴν λιθιῶντας, ἐκχωρήσω δὲ ἐργάτῃσιν ἀνδράσι πρήξιος τῆσδε.
Ἐς οἰκίας δὲ ὁκόσας ἂν ἐσίω, ἐσελεύσομαι ἐπ” ὠφελείῃ καμνόντων, ἐκτὸς ἐὼν πάσης ἀδικίης ἑκουσίης καὶ φθορίης, τῆς τε ἄλλης καὶ ἀφροδισίων ἔργων ἐπί τε γυναικείων σωμάτων καὶ ἀνδρῴων, ἐλευθέρων τε καὶ δούλων.
Ἃ δ” ἂν ἐν θεραπείῃ ἢ ἴδω, ἢ ἀκούσω, ἢ καὶ ἄνευ θεραπηίης κατὰ βίον ἀνθρώπων, ἃ μὴ χρή ποτε ἐκλαλέεσθαι ἔξω, σιγήσομαι, ἄῤῥητα ἡγεύμενος εἶναι τὰ τοιαῦτα.
Ὅρκον μὲν οὖν μοι τόνδε ἐπιτελέα ποιέοντι, καὶ μὴ ξυγχέοντι, εἴη ἐπαύρασθαι καὶ βίου καὶ τέχνης δοξαζομένῳ παρὰ πᾶσιν ἀνθρώποις ἐς τὸν αἰεὶ χρόνον.
Παραβαίνοντι δὲ καὶ ἐπιορκοῦντι, τἀναντία τουτέων.
Με την εργασία αυτή θα θέλαμε να εφιστήσουμε την προσοχή στο υπουργείο Πολιτισμού να σταματήσει να διασύρει τον θεσμό της Αναπαράστασης του όρκου του Ιπποκράτη και να τον θυσιάζει στο βωμό του κέρδους, όπως αναφέρθηκε σε πρόσφατη είδηση.
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφέρουμε οτι στο Ασκληπιείο εφαρμοζόταν η παραδοσιακή εγκοίμηση των ασθενών στο άβατο. Η εγκοίμηση, η αναζήτηση του θεραπευτικού ονείρου, ήταν η κεντρική διαδικασία, η καρδιά της Ιερής Ιατρικής, της Ιατρικής των Ασκληπιείων. Με χαρά αναφέρουμε οτι η μέθοδος αυτή έχει αρχίσει να ανθίζει ξανά στην πατρίδα μας.
Ας ευχηθούμε οτι η σύγχρονη ιατρική θα αρχίσει να κατευθύνεται πέρα από τα συμπτώματα, και θα αρχίσει ξανά να ακολουθεί τον ολιστικό αλγόριθμο του μεγάλου Ιπποκράτη, οτι δηλαδή κάθε άνθρωπος θα πρέπει αντιμετωπίζεται σαν μια ψυχοσωματική οντότητα και πως η θεραπεία βρίσκεται στην συνισταμένη της διπλής αυτής του υπόστασης.
Να γίνει προσευχή στις καρδιές τους και όχι κομψό διακοσμητικό στολίδι στο θεραπευτήριό τους.
Κάλλιον του θεραπεύειν, το προλαμβάνειν!
Ένα μεγάλο ευχαριστώ στους Τζίνα Στεροπούλου, Μαίρη Βασιλοπούλου και Άγγελο Βιαννίτη για την συνεισφορά τους στην προσπάθεια αυτή.
Φωτογραφικοί περίπατοι
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου