Για τους περισσότερους είναι δεδομένο ότι τα θηλαστικά, τα πτηνά, τα ερπετά και τα αμφίβια πάντα είχαν πρόσωπο, ακριβώς όπως και οι άνθρωποι. Κι όμως αυτό δεν ισχύει....
Τα πρώτα πλάσματα στη Γη με σπονδυλική στήλη ήταν κάποια ψάρια χωρίς σαγόνια και πρόσωπο, τα οποία έζησαν πριν εκατομμύρια χρόνια.
Αυτό επιβεβαιώνεται και από την ανακάλυψη των απολιθωμάτων ενός προϊστορικού ψαριού εν ονόματι Ρομουντίνα (Romundina) στην Καναδική Αρκτική.
Στη μελέτη τους, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Nature την Τετάρτη, Σουηδοί και Γάλλοι ερευνητές περιγράφουν βήμα βήμα πώς τα σπονδυλωτά ζώα εξελίχθηκαν και απέκτησαν σαγόνια, τα οποία αποτέλεσαν τη βάση για την ανάπτυξη του προσώπου.
Στο πλαίσιο της έρευνας, οι επιστήμονες σάρωσαν τις εσωτερικές δομές του κρανίου του προϊστορικού ψαριού χρησιμοποιώντας ακτίνες Χ υψηλής ενέργειας στο Ευρωπαϊκό Σύγχροτρον (ESRF) στη Γαλλία. Στη συνέχεια ανασκεύασαν την ανατομία του κρανίου του σε τρείς διαστάσεις.
Η Ρομουντίνα ανήκε σε έναν τύπο ψαριών που ονομάζονταν πλακόδερμα και έζησαν κατά τη Σιλούρια και Δεβόνια περίοδο όμως εξαφανίστηκαν πριν 360 εκατομμύρια χρόνια.
Σύμφωνα με τον Δρ. Per Ahlberg, που ειδικεύεται στην εξέλιξη των σπονδυλωτών στο πανεπιστήμιο της Ουπσάλα στη Σουηδία, η Ρομουντίνα, με μήκος μόλις 20 εκατοστά, είχε προστατευτικά αγκάθια στην πλάτη της, ενώ τα σαγόνια της δεν είχαν αληθινά δόντια αλλά εξογκώματα με τα οποία συνέθλιβε την τροφή της.
Το μπροστινό μέρος του ψαριού ήταν θωρακισμένο και έμοιαζε με πανοπλία, ενώ το πίσω μέρος ήταν ευέλικτο και είχε πτερύγια και ουρά παρόμοια με του καρχαρία.
Συγκρίνοντας τη Ρομουντίνα με άλλα πλάσματα, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η μετάβαση από τα σπονδυλωτά που δεν διέθεταν σαγόνια στα σπονδυλωτά που διέθεταν σαγόνια και πρόσωπο έγινε σε τρεις φάσεις.
Στην πρώτη φάση, αυτή της Ρομουντίνας, εξελίχθηκαν τα σαγόνια, καθώς επίσης δύο χωριστές δομές για το αριστερό και το δεξί ρουθούνι, καθώς μέχρι τότε υπήρχε μόνο ένα.
Στο συγκεκριμένο στάδιο το μέτωπο παρέμενε εξαιρετικά στενό, με τη μύτη να εντοπίζεται ακριβώς ανάμεσα στα μάτια και το κρανίο να πετάγεται προς τα έξω σαν μεγάλο οστέινο «άνω χείλος».
Στη δεύτερη φάση, που αντιπροσωπεύεται από πιο εξελιγμένα ψάρια, το «άνω χείλος» συρρικνώθηκε, αφήνοντας τη μύτη να προεξέχει στο μπροστινό μέρος του προσώπου, ακριβώς πάνω από την άνω γνάθο.
Στην τρίτη, τελική φάση, που αντιπροσωπεύει τα σημερινά σπονδυλωτά ζώα, επιμηκύνθηκαν το μέτωπο και το πρόσωπο.
Στη σημερινή εποχή όλοι έχουν ένα πρόσωπο, πράγμα που αφορά (κυριολεκτικά και μεταφορικά) πρωτίστως τους ανθρώπους, αλλά και τα υπόλοιπα ζώα, πουλιά, ερπετά και ψάρια. Όμως αυτό δεν συνέβαινε πάντα, όπως θυμίζει μια νέα γαλλο-σουηδική επιστημονική έρευνα, η οποία, μελετώντας ένα αρχαίο ψάρι που κολυμπούσε ήδη πριν 415 εκατ. χρόνια και εξαφανίστηκε πριν από 360 εκατ. χρόνια, ρίχνει φως στην κρίσιμη μεταβατική φάση από τους οργανισμούς χωρίς πρόσωπο, σε αυτούς με πρόσωπο.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Περ Άλμπεργκ του πανεπιστημίου της Ουψάλα, ειδικό στην εξέλιξη των σπονδυλωτών, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Nature, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς, μελέτησαν εξονυχιστικά για πρώτη φορά το απολίθωμα του μικρού ψαριού «Ρομουντίνα», το οποίο ανακαλύφθηκε στον αρκτικό Καναδά.
Οι Σουηδοί επιστήμονες, σε συνεργασία με τους συναδέλφους τους από το Εθνικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας του Παρισιού, μελέτησαν την εσωτερική δομή του κρανίου του ψαριού χρησιμοποιώντας τις ισχυρές ακτίνες-Χ του Ευρωπαϊκού Συγχρότρου στη Γκρενόμπλ, ξαναζωντανεύοντας έτσι με ψηφιακό και τρισδιάστατο τρόπο την ανατομία του μεταβατικού πλάσματος.
Η μήκους περίπου 20 εκατοστών «Ρομουντίνα», που ανήκε στα πλακόδερμα, ήταν ένα από τα πρώτα ψάρια που απέκτησαν πρωτόγονα σαγόνια (γνάθους), βασικό συστατικό ενός προσώπου. Η μετάβαση από τα ψάρια χωρίς γνάθο σε αυτά με γνάθο αποτέλεσε κρίσιμο εξελικτικό βήμα στα σπονδυλωτά της θάλασσας, ένα ανατομικό χαρακτηριστικό που στη συνέχεια μεταφέρθηκε και στα ζώα της ξηράς – και τελικά οδήγησε στο ανθρώπινο πρόσωπο.
Τα σαγόνια της «Ρομουντίνας» δεν διέθεταν ακόμα πραγματικά δόντια, αλλά επίπεδα εξογκώματα με τα οποία συνέθλιβε την τροφή της. Το μπροστινό μέρος του σώματος ήταν πολύ σκληρό για λόγους προστασίας της, ενώ το πίσω ήταν μαλακό και εύκαμπτο, με πτερύγια και ουρά σαν του καρχαρία.
"Το πρόσωπο είναι ένα από τα σημαντικότερα –και από συναισθηματικής πλευράς– μέρη της ανατομίας μας, συνεπώς είναι ενδιαφέρον να κατανοήσουμε πώς εμφανίστηκε", δήλωσε ο Περ Άλμπεργκ.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, που συνέκριναν τη «Ρομουντίνα» με άλλα πλάσματα, η εμφάνιση του προσώπου στα σπονδυλωτά έγινε σε τρεις φάσεις. Στο πρώτο στάδιο, αυτό της «Ρομουντίνας», εμφανίστηκαν τα σαγόνια, καθώς επίσης δύο χωριστά ανοίγματα για το αριστερό και το δεξί ρουθούνι (προηγουμένως υπήρχε μόνον ένα). Το μέτωπο παρέμεινε πολύ στενό, τα ρουθούνια βρίσκονταν ακριβώς ανάμεσα στα μάτια και το κρανίο πεταγόταν προς τα έξω σαν μεγάλο οστέινο «άνω χείλος».
Στο δεύτερο εξελικτικό στάδιο, που έλαβε χώρα σε πιο εξελιγμένα ψάρια, το «άνω χείλος» εξαφανίστηκε, αφήνοντας μόνο τη μύτη να προεξέχει ακριβώς πάνω από την άνω γνάθο. Τέλος, στην τρίτη και τελευταία φάση, μεγάλωσε το μέτωπο και μαζί του επιμηκύνθηκε όλο το πρόσωπο.
Σήμερα πια ουσιαστικά όλα τα σπονδυλωτά –πάνω από 50.000 είδη– έχουν σαγόνια και πρόσωπο, αν και υπάρχουν ακόμα δύο ψάρια που παραμένουν άγναθα, η λάμπρενα και η μυξίνη (κοινώς πετρόχελο).
Πηγή, Πηγή, εδώ , e-rodios, zarma-reveals
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου