Η καναδική κυβέρνηση ανακοίνωσε την Τρίτη την ανακάλυψη του ναυαγίου - θρύλου και δημοσίευσε τα πρώτα ευρήματα.
Ένα από τα πιο περιζήτητα “λάφυρα” της θαλάσσιας αρχαιολογίας και ταυτόχρονα θέμα έμπνευσης για τραγούδια, ποιήματα και μυθιστορήματα ανακαλύφθηκε μετά από σχεδόν 170 χρόνια, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη ο πρωθυπουργός του Καναδά.
Πρόκειται για ένα από τα δύο βρετανικά εξερευνητικά πλοία που εξαφανίστηκαν στην Αρκτική το 1845, κατά τη διάρκεια της έρευνας για το περίφημο Βορειοδυτικό Πέρασμα. Τα δύο πλοία, γνωστά ως “Έρεβος” και “Τρόμος”, ταξίδεψαν για τελευταία φορά υπό τις διαταγές του υποναυάρχου Sir John Franklin. Ο πρωθυπουργός Stephen Harper είπε ότι δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο για ποιο από τα δύο πλοία πρόκειται, αλλά ότι οι πληροφορίες που αποκόμισαν από τις εικόνες σόναρ είναι αρκετές για να επιβεβαιώσουν ότι πρόκειται για ένα από τα πλοία του Franklin.
Το καλοδιατηρημένο ναυάγιο βρέθηκε την Κυριακή με τη βοήθεια ενός τηλεκατευθυνόμενου υποβρύχιου οχήματος, 11 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, κοντά στο νησί του King William, περίπου 1900 χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Τορόντο. Ο Harper δήλωσε ότι”πρόκειται για μια πραγματικά ιστορική στιγμή για τον Καναδά. Αποτέλεσε μια σπουδαία καναδική ιστορία, μυστήριο και θέμα για πολλούς επιστήμονες, ιστορικούς, συγγραφείς και τραγουδιστές.” Επίσης, προσέθεσε ότι η ανακάλυψη θα ρίξει φως στο μυστήριο για το τι πραγματικά συνέβη στο πλήρωμα του Franklin.
Ο Franklin μαζί με 128 επιλεγμένους άντρες (ανάμεσα τους και αξιωματικοί) εξαφανίστηκαν αφού ξεκίνησαν το 1845 για το Βορειοδυτικό Πέρασμα, την πολυπόθητη πρόσβαση στην Ασία, η οποία υποτίθεται ότι διερχόταν από τον Ατλαντικό μέχρι τον Ειρηνικό Ωκεανό, διαμέσου της σκληρής, γεμάτη πάγους Αρκτικής. Οι ιστορικοί πιστεύουν ότι τα πλοία χάθηκαν το 1848, αφού παγιδεύθηκαν στους πάγους, κοντά στο νησί του King William και ότι τα πληρώματα τα εγκατέλειψαν σε μία μάταιη προσπάθεια να σωθούν. Η παράδοση των αυτοχθόνων Inuit αναφέρεται σε "λευκούς άντρες που λιμοκτονούσαν" το χειμώνα του 1950 στο Royal Geographical Society Island. Από τότε και για πολλά χρόνια αργότερα, ο Franklin εορτάστηκε ως ήρωας της βικτοριανής εποχής.
Η ανακάλυψη έγινε λίγο μετά τον εντοπισμό ενός σκοτεινού αντικειμένου σε σχήμα U στο χιόνι της Αρκτικής από έναν πιλότο ελικοπτέρου της ακτοφυλακής. Το μεγάλο μεταλλικό κομμάτι έφερε τα αρχικά του Βασιλικού Ναυτικού. Επρόκειτο για ένα βαρούλκο – ένα κομμάτι από έναν ανυψωτικό μηχανισμό, πιθανόν για σωσίβια λέμβο, σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα. Ο αρχαιολόγος Ryan Harris, είπε ότι η εικόνα σόναρ δείχνει κάποιες από τις δομές του καταστρώματος του πλοίου, συμπεριλαμβανομένου και του καταρτιού, που έσπασε από τον πάγο όταν βυθίστηκε το πλοίο, και εκτίμησε ότι το περιεχόμενο του πλοίου βρίσκεται πιθανότατα στην ίδια καλή κατάσταση.
Το επόμενο βήμα είναι η αποστολή δυτών για την εξερεύνηση του πλοίου και των οποιωνδήποτε αντικειμένων και για την εκτίμηση της κατάστασης του σκαριού. Προς το παρόν δεν είναι στα σκαριά η ανέλκυσή του ενώ δεν αποκαλύφθηκε ούτε η ακριβής τοποθεσία του ναυαγίου, ώστε να μην μπορεί να λεηλατηθεί. Με το πέρασμα των χρόνων βρέθηκαν σημάδια που υποδήλωναν την ύπαρξη του ναυαγίου, όπως τα σώματα τριών αντρών του πληρώματος που ανακαλύφθηκαν τη δεκαετία του '80. Ανάμεσά τους κι ένας υπαξιωματικός, του οποίου τα τέλεια διατηρημένα λείψανα βρίσκονταν σε ένα φέρετρο γεμάτο πάγο.
Τον 19ο αιώνα, δεκάδες έρευνες τόσο από τους Βρετανούς όσο και από τους Αμερικανούς απέτυχαν να εντοπίσουν τα ναυάγια, ενώ μερικές από αυτές τις αποστολές αποτέλεσαν νέες τραγωδίες. Ωστόσο, ανακάλυψαν τμήματα της καναδικής Αρκτικής και τελικά βρήκαν ένα Βορειοδυτικό Πέρασμα, παρόλο που αποδείχθηκε αφιλόξενο για τα πλοία εξαιτίας του πάγου και του άστατου καιρού.
Ο Καναδάς ανακοίνωσε το 2008 την έναρξη της αναζήτησης των πλοίων, και η κυβέρνηση Harper επένδυσε εκατομμύρια στο εγχείρημα, με τον ίδιο τον πρωθυπουργό να παίρνει μέρος στην έρευνα. Η κυβέρνηση τοποθέτησε σε ύψιστη προτεραιότητα το έργο, καθώς θέλει να επιβεβαιώσει την κυριαρχία του Καναδά στο Βορειοδυτικό Πέρασμα, όπου λόγω των πάγων που λιώνουν είναι πλέον εφικτή η διαδρομή που έψαχνε ο Franklin. Ο Καναδάς διεκδικεί το πέρασμα, ενώ οι ΗΠΑ και άλλα κράτη ισχυρίζονται ότι πρόκειται για διεθνή ύδατα.
Η αναζήτηση για ένα Αρκτικό Πέρασμα στην Ασία ταλαιπώρησε τους εξερευνητές για αιώνες, ξεκινώντας με το ταξίδι του John Cabot το 1497. Η παράκαμψη διέφυγε τόσο από τον ίδιο όσο και από άλλους διάσημους εξερευνητές, όπως ο Henry Hudson και ο Francis Drake. Κανείς δεν κατάφερε να διασχίσει τη θάλασσα μέχρι το 1903, οπότε και ο Roald Amundsen από τη Νορβηγία ολοκλήρωσε αυτό το ταξίδι το 1906.
Τα συγχαρητήριά της σε “όλους όσοι πήραν μέρος σε αυτό το ιστορικό επίτευγμα” και το μεγάλο ενδιαφέρον της “να μάθει για την ανακάλυψη ενός από τα χαμένα πλοία του καπετάνιου Sir John Franklin” εξέφρασε και η Βασίλισσα Ελισάβετ.
Επιμέλεια: Άλκηστις Καραλή
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου