Η γλώσσα μας μπορεί να επηρεάσει όχι μόνο τις σκέψεις μας, αλλά σιωπηρά και τις προτιμήσεις μας. Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας μελέτης από τους ψυχολόγους στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, η οποία διαπίστωσε ότι οι απόψεις δίγλωσσων ατόμων σε διάφορες ομοεθνείς ομάδες επηρεάστηκαν από τη γλώσσα στην οποία πήραν τα ερωτήματα, για να μελετηθούν οι προκαταλήψεις και προτιμήσεις τους.
Η εργασία αυτή δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Πειραματικής Κοινωνικής Ψυχολογίας.
«Επικρατεί η φήμη πως ο Καρλομάγνος είχε πει ότι αν μιλά κάποιος μια άλλη γλώσσα διαθέτει και μια άλλη ψυχή», λέει ο συγγραφέαςOludamini Ogunnaike, ένας μεταπτυχιακός φοιτητής στοΧάρβαρντ. «Αυτή η μελέτη δείχνει ότι η γλώσσα είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένα μέσο για την έκφραση των σκέψεων και των συναισθημάτων.Υπάρχουν υπαινιγμοί στην εργασία μας ότι η γλώσσα δημιουργεί και διαμορφώνει τις σκέψεις και τα συναισθήματά μας».
Συμπεριφορές, θετική ή αρνητική που εμφανίζονται για ομάδες ανθρώπων εξαρτώνται σε ένα βαθμό από την γλώσσα με την οποία επικοινωνούν. Έχει αποδειχθεί ότι η γλώσσα μπορεί να επηρεάσει η και να διαμορφώσει τη συμπεριφορά προς τα μέλη των κοινωνικών ομάδων.
Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι αυτές οι συμπεριφορές είναι αρκετά ευαίσθητες, και επηρεάζονται από παράγοντες όπως, οι καιρικές συνθήκες, η λαϊκή κουλτούρα, και τώρα, η γλώσσα.
«Μπορούμε να αλλάξουμε κάτι τόσο θεμελιώδες όπως, αυτό που μας αρέσει η δεν μας αρέσει, ανάλογα με την γλώσσα στην οποία θα ζητηθούν οι προτιμήσεις μας» ; ερωτά τους συγγραφείς Mahzarin R. Banaji, ο Richard Clarke Cabot Καθηγητής Κοινωνικής Ηθικής στο Χάρβαρντ.
«Αν η απάντηση είναι ναι, ενισχύεται ακόμη περισσότερο η ιδέα ότι η γλώσσα είναι ένα σημαντικό εργαλείο διαμόρφωσης των συμπεριφορών».
O Gunnaike, Banaji και Yarrow Dunham, στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Merced, χρησιμοποίησαν το γνωστό Implicit Association Test (IAT), στο οποίο οι συμμετέχοντες καλούνται να κατηγοριοποιήσουν γρήγορα λέξεις που αναβοσβήνουν στην οθόνη του υπολογιστή ή εκφωνούνται μέσω των ακουστικών.
Το πείραμα παρέχει στους συμμετέχοντες ελάχιστο χρόνο για να κατηγοριοποιήσουν τις λέξεις, ο οποίος δεν αρκεί να σκεφτούν τις απαντήσεις τους.
«Το IAT παρακάμπτει ένα μεγάλο μέρος της συνειδητής γνώσης και αποκλείει αυτό που γνωρίζουμε, ή εύκολα μπορούμε να ελέγξουμε», λέει ο Banaji.
Οι ερευνητές εφάρμοσαν το IAT σε δύο διαφορετικές περιπτώσεις:
Στο Μαρόκο, σε δίγλωσσους αποδέκτες, στα αραβικά και γαλλικά, και στις ΗΠΑ, σε Λατίνους που μιλούν Αγγλικά και Ισπανικά.
Στο Μαρόκο, οι συμμετέχοντες που πήραν το IAT στην αραβική γλώσσα, έδειξαν μεγαλύτερη προτίμηση για τους Μαροκινούς. Όταν όμως το πήραν στην Γαλλική γλώσσα, η διαφορά αυτή εξαφανίστηκε.
Παρομοίως, στις ΗΠΑ, οι συμμετέχοντες που πήραν το ΙΑΤ στα ισπανικά έδειξαν μεγαλύτερη προτίμηση για άλλους ισπανόφωνους. Αλλά και πάλι, στα αγγλικά, η προτίμηση εξαφανίστηκε.
«Ήταν αρκετά συγκλονιστικό να δείτε ότι το ίδιο πρόσωπο που συμμετείχε στο πείραμα, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, να έχει τόσο διαφορετικά αποτελέσματα», λέει ο Gunnaike. «Είναι σαν να ζητάμε από το φίλο σας, αν του αρέσει το παγωτό στην αγγλική γλώσσα, και να απαντά θετικά, ενώ στην συνέχεια με την ίδια ερώτηση στη γαλλική γλώσσα να περνούμε διαφορετική απάντηση».
Στο πείραμα στο Μαρόκο, οι συμμετέχοντες είδαν «Μαροκινά»ονόματα (όπως ο Χασάν ή Φατιμά) ή «Γαλλικά» ονόματα (όπως η Ζαν Μαρί ) να αναβοσβήνουν στην οθόνη, μαζί με λέξεις «καλές»(όπως ευτυχής ή ωραίο) ή «κακές» (το μίσος ή δυστυχής).
Οι συμμετέχοντες μπορούσαν να πατήσουν ένα πλήκτρο όταν έβλεπαν ένα Μαροκινό όνομα ή μια «καλή» λέξη και να πατούσαν ένα άλλο όταν έβλεπαν ένα γαλλικό όνομα ή μια«κακή» λέξη.
Στη συνέχεια, έγιναν οι βασικές εργασίες μεταγωγής έτσι ώστε τα «Μαροκινά» και «κακά» να μοιράζονται, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο όπως και τα «Γαλλικά» και «καλά».
Η γλωσσολόγος Benjamin Lee Whorf πρώτη τοποθετήθηκε ευθέως στη δεκαετία του 1930 ότι η γλώσσα είναι τόσο ισχυρό μέσο που μπορεί να καθορίσει σκέψη.
Η ψυχολογία Mainstream είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ενώ η γλώσσα μπορεί να επηρεάσει τις διαδικασίες της σκέψης, δεν επηρεάζει την ίδια σκέψη.
Αυτή η νέα μελέτη δείχνει ότι η ιδέα Whorf, όταν δεν διαστρεβλώνεται, μπορεί να δημιουργήσει ενδιαφέρουσες υποθέσεις και ότι οι επιστήμονες μπορούν να συνεχίσουν την έρευνά τους.
«Αυτά είναι τα αποτελέσματα πρόκληση σε σχέση με τις απόψεις μας για την ανθρώπινη συμπεριφορά σε σχέση με την επικρατούσα αντίληψη», λέει ο Banaji.
«Εξακολουθούν όμως να υφίστανται μεγάλα ερωτήματα σχετικά με το πόσο σταθερά και ευέλικτα είναι, και αν η γλώσσα μπορεί να παρέχει ένα παράθυρο μέσω του οποίου θα μάθουμε περισσότερα για τη φύση μας»
Είναι φανερό από την έρευνα που παρουσιάζει το PSYPOST, πώς η γλώσσα δεν εξυπηρετεί μόνο τον σκοπό της επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων, αλλά επηρεάζει και αλλάζει ή δημιουργεί καινούργιες συμπεριφορές και νέες αντιλήψεις.
Επομένως επηρεάζει κατά τον ένα ή τον άλλο τρόπο ομάδες ανθρώπων.
Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή για κάποιον, που δεν απαξιώνει τις εμπειρίες του και «βλέπει» μερικά πράγματα πίσω από το κάλυμμα.
Μπορεί κάλλιστα να αναλογισθεί ο καθένας από μας, την κοινωνική δομή, και τις ανθρώπινες συμπεριφορές όταν, μόλις πριν μισό αιώνα, δεν ήταν τόσο διαδεδομένη η μάθηση των ξένων γλωσσών.
Συγχρόνως μπορεί να εικάσει τον στόχο της προσπάθειας εξάπλωσης σε όλο τον πλανήτη μιας γλώσσας, ενώ παράλληλα προωθείται και η μία θρησκεία.
Το άλλοθι και στις δύο περιπτώσεις είναι πώς, με την κοινή γλώσσα και θρησκεία καταργούνται οι διαφορές και κατά συνέπεια παύουν να δημιουργούνται αιτίες συγκρούσεων.
Η αλήθεια είναι πώς αν υπάρχει «Παράδεισος», για να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας πρέπει να έχει πρωτίστως ποικιλία, και διαφοροποίηση, που είναι η απαραίτητη συνταγή για την ψυχαγωγία και την ευτυχία.
Τα αποτελέσματα της έρευνας δικαιώνουν τους αρχαίους μας πρόγονους, και ερμηνεύουν το παρεξηγημένο «Πας μη Έλλην βάρβαρος». Η νοοτροπία που το περιβάλει δεν αποσκοπούσε σε ρατσιστικές διαθέσεις αλλά στην προστασία της Ελληνικής γλώσσας και συνεπώς στην διατήρηση του χαρακτήρα των Ελλήνων.
Δεν είναι το πρώτο επιστημονικό δεδομένο που είχε ερευνηθεί και εφαρμοσθεί από τους Έλληνες, πράγμα που τους τοποθετεί σε υψηλό επίπεδο ανάμεσα στους λαούς της γης.
Η γνώση όμως και η ποιότητα γύρω από την ανθρώπινη ύπαρξη, φαίνεται πώς είναι εμπόδιο. Έτσι ύπουλα σε βάθος χρόνου εφαρμόζοντα μερικά πράγματα με σκοπό να παγώσουν και τελικά να ανατρέψουν αυτά τα δεδομένα.
Στην περίπτωσή μας καταστροφική και ύποπτη ήταν ή κατάργηση τής αρχαίας Ελληνικής γλώσσας, όχι μόνο για τους Έλληνες αλλά για όλοι την οικουμένη.
Ευτυχώς υπάρχουν φωνές, ίσως λίγες αλλά δυνατές που κατανοούν, αναγνωρίζουν και φροντίζουν αυτό το «όπλο» της ανθρωπότητας, σαν αντιστάθμισμα στην προσπάθεια για την απενεργοποίηση του.
Καθήκον μας λοιπόν ιερό είναι να διατηρήσουμε με θυσίες την επαφή μας με την γλώσσα των προγόνων μας αν θέλουμε να διατηρηθεί το «οικουμενικό φως» στον πλανήτη.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου